Seizoen 4 van Black Mirror presenteerde nieuwe sombere scenario's die bekend waren in de serie, maar het blonk uit toen het een sprankje hoop vond in die donkere nissen.
Sinds de première, en voordat het een twinkeling in de ogen van Netflix was, Zwarte spiegel heeft naam gemaakt deels door zijn Twilight Zone -achtig anthologie-formaat van afleveringen met één portie die ietwat bizarre maar nog steeds totaal plausibele verhalen opleverden over technologie die fout is gegaan. En door dit te doen, werd de serie echt bekend om zijn sombere tenor en scenario's die een nogal sombere, anorganische, door sociale media aangedreven, door bedrijven geregeerde toekomst voor de mensheid schilderden. Natuurlijk waren er momenten waarop de dingen even opkeken, maar Zwarte spiegel was, als niets anders, uiterst bekwaam in het leveren van wendingen die de nederlaag uit de kaken van de overwinning rukten.
Rond seizoen 3 begonnen dingen echter te veranderen, toen de serie naar Netflix verhuisde. Misschien was het het resultaat van de extra afleveringsvolgorde die een uitgebreidere kijk vereiste, of gewoon de wens van de maker en schrijver van de serie Charlie Brooker om verhalen met iets anders te laten doordringen dan het gepatenteerde cynisme van de show bij het verkennen van alle manieren waarop technologie is en zal veranderen wat het is. betekent mens zijn.
Gerelateerd: USS Callister verandert de Black Mirror-formule ten goede
De eerste glimp kwam in 'Nosedive', dat een toekomst voorstelde waarin sociale media likes en volgers een eigen economie waren geworden, een die de eb en vloed dicteerde van iemands connectie met de wereld in het algemeen, waardoor alles een rooskleurige glans kreeg en ieders interacties uit angst om volgers te verliezen, of erger nog, een afkeer te krijgen. Het uitgangspunt van ‘Nosedive’ was Zwarte spiegel door en door werd een onthutsende inschatting van de obsessie van de echte wereld met sociale media versterkt tot een zoveelste digitale dystopie. Maar aan het einde van het uur, dat zich concentreerde op een schijnbaar verslagen Bryce Dallas Howard, Zwarte spiegel deed iets onverwachts: in plaats van het centrale karakter ervan te veroordelen tot een ellendig bestaan in deze specifieke nachtmerrie, werd ze vrijgelaten.
Dat is natuurlijk een kwestie van perspectief, aangezien Howard's personage voor het laatst werd vastgehouden door de autoriteiten, maar ‘Nosedive’ eindigde op een euforische uitbarsting van godslastering die niettemin voelde als een hoopvolle afwijzing van het hele episodische scenario. Het was een trend die zich zou voortzetten in seizoen 3, culminerend in de Emmy-winnende 'San Junipero', die niet alleen een hoopvoller kader bood binnen de normaal sombere inhoud van de show, maar ook uitblonk in het vinden van de mensheid in een verhaal dat ogenschijnlijk nog steeds over de manier waarop technologie ons leven onherroepelijk kan en heeft veranderd. Deze karakter-first-benadering deed wonderen voor de serie en bood een broodnodige zoete kern aan de gebruikelijke beet van bitterheid waarvoor de serie bekend was geworden.
Terwijl Zwarte spiegel seizoen 4 is zonder succes zoals ‘San Junipero’, het heeft wel een paar afleveringen die iets vergelijkbaars opleveren, of, op zijn minst, laten zien hoe het succes van ‘Junipero’ een leermoment was. Hoe bekwaam de serie ook is in het schilderen van een ellendig beeld van de toekomst, er komt een moment dat zelfs Zwarte spiegel kon dingen weerkaatsen door iets meer roze gekleurd glas. Het doet dit in zowel ‘USS Callister’ als ‘Hang the DJ’, die beide het typische tech-gedreven gotcha-moment op hun kop zetten met een onthulling die meer geworteld is in de behoeften van de personages in plaats van in de plotmechanica van dystopische sciencefiction.
‘Callister’ van zijn kant lijkt meer op ‘Junipero’ in die zin dat het afwijkt van een voorbeeld van hoe technologie mensen manipuleert en controleert, tot een verkenning van de soorten mensen die technologie gebruiken en hoe het wel en niet in hun behoeften voorziet. Die kleine afwijking is een deel van de reden waarom de aflevering bij zoveel kijkers lijkt te resoneren - het andere deel is dat het eerst een spot-on oplevert Star Trek spoof voordat het een krachtige aanklacht wordt tegen obsessieve fandom en het soort vrouwenhaat dat daar en op de werkplek heerst. Net als ‘Junipero’ vertrouwt het verhaal op de keuzevrijheid van de vrouwelijke hoofdrolspeler, hier gespeeld door Cristin Milioti, wiens digitale kloon voortkomt uit een onwetend slachtoffer van Jesse Plemons, de sociaal onhandige en gekrenkte supergeek tot kapitein van een interstellair ruimteschip. Haar decreet dat de piloot Steek ons in hyper-warp en laat ergens neuken, wordt het meest onverwacht opbeurende moment van Zwarte spiegel seizoen 4, en het bewijs dat de show actie en lacht kan leveren, samen met het waarschuwende verhaal van de duistere kant van technologie.
Als ‘USS Callister’ werkt als een Zwarte spiegel komedie (hoewel het veel meer is dan dat), 'Hang the DJ' is de serie die een stiekeme romantische komedie levert, verpakt in een langzaam brandende, schijnbaar low-stakes techno-thriller die het idee van online dating-apps zoals Tinder naar een verontrustend verhoogde plek. Het verhaal stelt zich de twee onwaarschijnlijke geliefden voor die opgesloten zitten in een strikte sociale constructie die het paren van potentiële partners tot ieders enige doel maakt. In het begin is het gebrek aan belangrijke details over de personages - hun familie, vrienden en zelfs banen - opvallend afwezig, maar zoals de wending van de aflevering aangeeft, is dat een functie, geen bug. De onthulling dat Amy (Georgina Campbell) en Frank ( Peaky oogkleppen ’Joe Cole) zijn eigenlijk slechts een van de vele virtuele simulaties van de dating-app die berekent dat de waarschijnlijke match tussen de echte Amy en Frank het soort onheil is dat je van Zwarte spiegel . De optimistische houding waarmee de aflevering haar protagonisten - virtueel en anderszins - behandelt, is dat echter niet. En het resultaat verandert ‘Hang the DJ’ in een van de meer memorabele afleveringen van de serie, simpelweg omdat het afdaalt naar een emotioneel bevredigend einde dat misschien het ethos van de serie heroverweegt.
In een seizoen waarin robothonden op mensen jagen in een toekomstige woestenij en de snelle afdaling van een vrouw in een wereld van moord aanvoelt Zwarte spiegel 101, ‘USS Callister’ en ‘Hang the DJ’ -stand als een paar welkome uitschieters. De sombere serie van Charlie Brooker heeft naam gemaakt door kijkers keer op keer mee te nemen in een digitale dystopie, maar de laatste tijd lijkt het erop dat Zwarte spiegel is het vinden van meer succes om het publiek naar een hoopvollere plek te leiden.
Vervolg: Black Mirror-promotie maakt plezier in ‘What a Wonderful Year’ 2017 Has Been
Zwarte spiegel seizoenen 1-4 worden gestreamd op Netflix.